3. Εκδόσεις Τ.Ε.Ι. Κεντρικής Μακεδονίας
Μόνιμο URI για αυτήν την κοινότηταhttps://repository2024.ihu.gr/handle/123456789/30489
Περιηγούμαι
Πλοήγηση 3. Εκδόσεις Τ.Ε.Ι. Κεντρικής Μακεδονίας ανά Ημερομηνία έκδοσης
Τώρα δείχνει 1 - 20 από 46
- Αποτελέσματα ανά σελίδα
- Επιλογές ταξινόμησης
Τεκμήριο Ζέφυρος: Πορεία προς ένα συλλογικό κατάλογο(2003-11-12) Κοσμάς, Γιάννης; Λενάκη, ΚατερίναΠρόσφατα δόθηκε σε χρήση στην ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα ο «Ζέφυρος», μια νέα πύλη που εξυπηρετεί την ομοιόμορφη πρόσβαση στους καταλόγους των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών για τον εντοπισμό των διαθέσιμων βιβλίων, περιοδικών και άλλου υλικού. Απώτερος στόχος είναι η παροχή ενός εργαλείου για να βοηθήσει την ανάπτυξη της Ψηφιακής Συνεργασίας των Βιβλιοθηκών των Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.Ο «Ζέφυρος» δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος της Οριζόντιας Δράσης Βιβλιοθηκών (3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, 2000-2006), από την Υπηρεσία Τεχνολογιών και Πληροφόρησης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι προϊόν της υλοποίησης ενός Εικονικού Συλλογικού Καταλόγου για τις Βιβλιοθήκες που συμμετέχουν στο δίκτυο των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Το περιβάλλον, προσβάσιμο μέσω του World Wide Web και βασισμένο στο διεθνές πρωτόκολλο Ζ39.50 για αναζήτηση σε ετερογενείς πηγές πληροφορίας, προσφέρει πολλές δυνατότητες στον επισκέπτη. Η αναζήτηση σε επιλεγμένα ευρετήρια, σε έναν ή περισσότερους καταλόγους ταυτόχρονα και η ανάκτηση των αποτελεσμάτων, γίνεται με τρόπο εύχρηστο και φιλικό, κατάλληλο για αρχάριους και έμπειρους επισκέπτες. Σημαντικές είναι οι προηγμένες υπηρεσίες που παρέχονται στους επισκέπτες που κάνουν προσωπική εγγραφή στο Ζέφυρο. Δημιουργώντας την προσωπική τους σελίδα, αποκτούν έναν μόνιμο αποθηκευτικό χώρο, για να μπορούν ανά πάσα στιγμή και από οπουδήποτε, να επεξεργάζονται και να χρησιμοποιούν στοιχεία από τις αναζητήσεις που τους ενδιαφέρουν. Έτσι, είναι δυνατή η αποθήκευση εντολών αναζήτησης, η αποθήκευση εγγραφών κ.α. Όλες οι λειτουργίες και οι δυνατότητες περιγράφονται αναλυτικά σε οδηγό χρήσης που είναι διαθέσιμος για άμεση χρήση. Αυτή η νέα για τα ελληνικά δεδομένα λύση συνάντησε αρκετά προβλήματα και δυσκολίες κατά την υλοποίηση της. Τόσο στη φάση της ανάπτυξης όσο και κατά τη χρήση, παρατηρήθηκαν οι ιδιαιτερότητες που καλείται να ξεπεράσει ένα σύστημα εικονικού συλλογικού καταλόγου. Οι ιδιαιτερότητες αυτές προκύπτουν κατά κύριο λόγο από την ανομοιομορφία που παρουσιάζουν τα ευρετήρια των επιμέρους καταλόγων και η αντιμετώπιση τους αποτελεί σημείο προβληματισμού και πεδίο συνεργασίας μεταξύ των Βιβλιοθηκών. Κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών λειτουργίας, προέκυψαν ενδιαφέροντα συμπεράσματα έπειτα από στατιστική επεξεργασία των καταγεγραμμένων στοιχείων χρήσης. Μελετώντας τα και έχοντας σαν γνώμονα την πληρέστερη κάλυψη των αναγκών σχετικά με την αναζήτηση βιβλιογραφίας στον ελλαδικό χώρο, σχεδιάζουμε την περαιτέρω βελτίωση του περιβάλλοντος και την προσθήκη νέων υπηρεσιών.Τεκμήριο Ασύγχρονη τηλεκπαίδευση χρηστών Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης: ψηφιακή διδασκαλία, το μοντέλο «Η-ΤΑΞΗ» ΤΕΦΑΑ Πανεπιστημίου Αθηνών(2003-11-12) Σταυρόπουλος, Νικόλαος Αθ.Οι θεσμικοί και λειτουργικοί φορείς του εκπαιδευτικού κλάδου αξιολογούν πλαίσια με τα οποία εναλλακτικές μορφές διδασκαλίας υποστηρίζουν αποτελεσματικά την προσαρμογή της γενικότερης εκπαιδευτικής διαδικασίας στα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας των πληροφοριών. Τον τελικό σκοπό και τoν αντικειμενικό στόχο οιουδήποτε εκπαιδευτικού συστήματος αποτελεί η παραγωγική αξιοποίησή του. Το ζητούμενο στην εκπαίδευση των χρηστών μίας Ακαδημαϊκής βιβλιοθήκης, με μορφή οργανωμένης διαδικασίας, είναι η εύρεση, τροποποίηση και ανάπτυξη μεθόδων, διαδικασιών και διδακτικών εργαλείων που εξυπηρετούν τον αναφερθέντα σκοπό. Στον λειτουργικό τομέα της οργανωμένης εκπαίδευσης χρηστών παρατηρείται η ανάπτυξη και εξέλιξη εναλλακτικών μορφών διδασκαλίας, με τις οποίες επιχειρείται να αντιμετωπισθεί η αύξηση της ζήτησης για εκπαίδευση σε αριθμούς και σε γνωστικά περιεχόμενα, καθώς επίσης και η ανατροπή και επέκταση της έννοιας του διδακτικού υλικού. Η εισαγωγή της Ασύγχρονης Τηλεκπαίδευσης δίνει νέες δυνατότητες στην εκπαίδευση χρηστών, προσφέροντας ένα μέσο αλληλεπίδρασης και συνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή βιβλιοθηκονόμου – εκπαιδευόμενου χρήστη. Παράλληλα υποστηρίζει την ηλεκτρονική οργάνωση, αποθήκευση και παρουσίαση του εκπαιδευτικού υλικού, ανεξάρτητα από τους περιοριστικούς παράγοντες του χώρου και του χρόνου της κλασσικής εκπαίδευσης δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ενός δυναμικού περιβάλλοντος εκπαίδευσης χρηστών. Στην εισήγηση θα παρουσιαστεί και θα αναπτυχθεί το μοντέλο ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης χρηστών (μέλη ΔΕΠ, μεταπτυχιακοί προπτυχιακοί φοιτητές…) της κεντρικής βιβλιοθήκης του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Αθηνών μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα «η-τάξη» . Οι μαθησιακές θεωρίες και τα εκπαιδευτικά υποδείγματα ακολουθούν μια εξελικτική πορεία και ανάπτυξη. Κάτι παρόμοιο διαδραματίζεται και στις υπηρεσίες της ακαδημαϊκής, κυρίως, βιβλιοθήκης. Όσο το εκπαιδευτικό μοντέλο εξελίσσεται, τόσο ο ρόλος και η σπουδαιότητα των υπηρεσιών της βιβλιοθήκης αναβαθμίζονται. Η εκπαιδευτική διαδικασία και η βιβλιοθήκη τείνουν να λειτουργούν ως ένα ενιαίο σύνολο, με ρόλους και τακτικές που αλληλοσυμπληρώνονται. Στο βελτιωμένο εκπαιδευτικό τοπίο, ενεργητικής και ηλεκτρονικής μάθησης οι παραδοσιακές υπηρεσίες βιβλιοθήκης αδυνατούν να ανταποκριθούν και αντεπεξέλθουν. Για το λόγο αυτό οι κύριες λειτουργίες της βιβλιοθήκης οφείλουν να επεκταθούν από την απλή διαχείριση συλλογών και πληροφοριών στην ενεργή συμμετοχή και διαμόρφωση πληροφοριακής παιδείας.Τεκμήριο Κοινοπραξία ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών - Επιτροπή υλοποίησης για τα περιοδικά: Πέντε χρόνια μετά την πρώτη συμφωνία για συλλογική πρόσβαση σε ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης(2003-11-12) Δέρβου, Κλωντίνη; Τζεδάκη, Σάσα; Φράγκου-Μπάτσιου, Άννα; Συνέλλη, ΚατερίναΤο Νοέμβριο του 1998 η Kοινοπραξία των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών υπογράφει την πρώτη συμφωνία για συλλογική ηλεκτρονική πρόσβαση στα περιοδικά που εκδίδονται από τον οίκο Elsevier. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, όλα τα μέλη της Kοινοπραξίας των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών έχουν καταργήσει τις έντυπες συνδρομές τους σε 13 από τους μεγαλύτερους εκδότες επιστημονικών περιοδικών. Η πρόσβαση στην πληροφορία πλέον παρέχεται μόνο ηλεκτρονικά, αποτέλεσμα των συλλογικών συμβάσεων μεταξύ των εκδοτών και της Κοινοπραξίας. Στόχος αυτής της παρουσίασης είναι μια συνοπτική περιγραφή της πορείας του έργου μέχρι σήμερα. Πέντε χρόνια μετά την πρώτη συμφωνία βρισκόμαστε σε μία χρονική στιγμή, η οποία μας επιτρέπει να αποτιμήσουμε τα οφέλη της συνεργασίας μεταξύ των Ελληνικών Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων και να σχεδιάσουμε ασφαλέστερα τη δράση μας για τα επόμενα χρόνια.Τεκμήριο Η ενσωμάτωση του ελληνικού λογοτεχνικού και ιστορικού αρχείου στην τοπική κοινωνία: επιδιώξεις και προοπτικές(2003-11-12) Βόγλη, ΕλπίδαΣτόχος αυτής της ανακοίνωσης είναι να θέσει ορισμένα γενικά ερωτήματα σε σχέση με τις κυριότερες τουλάχιστον αντιξοότητες και τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την ένταξη στην τοπική κοινωνία μιας «ειδικής» βιβλιοθήκης –‘ειδικής’ με την έννοια ότι συνδυάζει στις συλλογές της πολυδιάστατο και ποικίλου περιεχομένου υλικό. Το ιδιαίτερο βάρος της ανάλυσης εστιάζεται σε προτάσεις και ιδέες για τους χειρισμούς και τους τρόπους που μπορούν ίσως να διευκολύνουν την υποδοχή μιας βιβλιοθήκης από την τοπική κοινωνία, με βάση τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) κατά την εμπειρία του από τη δική του ένταξη στην τοπική κοινωνία. Συγκεκριμένα, διεξοδικότερα αναλύονται: 1) η σημασία της συνεργασίας των βιβλιοθηκών της ίδιας τοπικής κοινωνίας με αναφορά στην εμπειρία του Ε.Λ.Ι.Α. από τη συνεργασία του με την Εθνική Χαρτοθήκη (Ε.ΚΕ.Χ.ΧΑ.Κ.), 2) ο ρόλος των εκδηλώσεων (εκθέσεων, παραστάσεων κτλ) ιστορικού, λαογραφικού, φωτογραφικού και γενικότερα πολιτιστικού περιεχομένου με παραδείγματα από τις εκδηλώσεις που έχουν ήδη φιλοξενηθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης με πρωτοβουλία του Ε.Λ.Ι.Α., 3) η συμβολή της βιβλιοθήκης στην παρουσίαση της υπάρχουσας επιστημονικής βιβλιογραφίας και ειδικά των παλαιών και σπάνιων βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών, με την έκδοση ευρετηρίων και ενημερωτικών καταλόγων και κυρίως με τη χρήση της νέας ψηφιακής τεχνολογίας και, τέλος, 4) το έργο και η συμβολή της βιβλιοθήκης στην προαγωγή της επιστημονικής έρευνας με τη στήριξη ερευνητικών προγραμμάτων, επιδοτούμενων στην περίπτωση των ερευνητικών προγραμμάτων του Ε.Λ.Ι.Α. από το Υπουργείο Πολιτισμού. Aξίζει ασφαλώς να αναφερθεί στο σημείο αυτό ότι το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, πιο γνωστό ως Ε.Λ.Ι.Α., είναι ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο, πολιτιστικού χαρακτήρα. Ως βασικό στόχο έχει τη διάσωση, συλλογή, ταξινόμηση, μελέτη και έκδοση αρχειακού και έντυπου υλικού του 19ου και 20ού αιώνα το οποίο αφορά κυρίως στην ιστορική εξέλιξη και πνευματική ανάπτυξη της Ελλάδας. Παράλληλα, στοχεύει στη στήριξη της έρευνας και τη διάδοση της γνώσης και της πληροφορίας σε ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών και ακαδημαϊκών κατευθύνσεων. Iδρύθηκε το 1980 και στα είκοσι χρόνια δραστηριότητάς του έχει εντοπίσει και συγκεντρώσει πολύτιμο υλικό που κάτω από διαφορετικές συνθήκες ίσως να χανόταν για πάντα.Τεκμήριο Ειδικές διεπαφέςμε ηλεκτρονικά συστήματα βιβλιοθηκών για άτομα με προβλήματα όρασης(2003-11-12) Δενδρινός, ΜάρκοςΤο άρθρο αυτό έχει σαν αντικείμενο την προσαρμογή και επέκταση μιας ειδικής διεπαφής που έχει σχεδιαστεί και υλοποιηθεί στο Ινστιτούτο Επεξεργασία του Λόγου (ΙΕΛ) στο πλαίσιο του έργου ‘Περιβάλλον ανάγνωσης για τυφλούς’ του Προγράμματος ΕΠΕΤ ΙΙ. Η διεπαφή αυτή που έχει σχεδιαστεί για την πρόσβαση των ατόμων με προβλήματα όρασης στο παραθυρικό περιβάλλον του λειτουργικού συστήματος Windows, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε εφαρμογή που τρέχει κάτω από τα Windows, αλλά μπορεί επίσης να προσαρμοστεί / επεκταθεί και για άλλα λειτουργικά συστήματα. Μια σημαντική της εφαρμογή θα μπορούσε να είναι η διευκόλυνση πρόσβασης των ατόμων με προβλήματα όρασης στις αυτοματοποιημένες ηλεκτρονικές υπηρεσίες των βιβλιοθηκών, όπως η πληροφόρηση από τους επιγραμμικούς καταλόγους των βιβλιοθηκών, καθώς και ο δανεισμός πόρων που διατίθενται από τη συγκεκριμένη βιβλιοθήκη ή τις βιβλιοθήκες / βάσεις πληροφοριών με τις οποίες αυτή συνεργάζεται (διαδανεισμός). Τα εργαλεία του συστήματος διεπαφής είναι, μεταξύ άλλων, λογισμικό τοπολογικής περιγραφής και τεμαχισμού σε επιμέρους στοιχεία (παράθυρα εργασίας, πλαίσια διαλόγου, μενού επιλογών, εικονίδια, μηνύματα κλπ) των ενεργών παραθυρικών εφαρμογών, λογισμικό αναγνώρισης των λεκτικών στοιχείων της οθόνης, λογισμικό αναγνώρισης της γλώσσας των λεκτικών στοιχείων καθώς και εκφώνησής τους μέσω του συνθέτη της προσδιορισθείσας γλώσσας. Για την εκφώνηση των λεκτικών στοιχείων και την ηχητική ενημέρωση του χρήστη για τη θέση και το περιεχόμενο των αντικειμένων κάθε ενεργού παραθυρικής εφαρμογής έχει χρησιμοποιηθεί για μεν την ελληνική γλώσσα το ειδικό λογισμικό σύνθεσης φωνής του ΙΕΛ, ο Εκφωνητής, ενώ για την υπόλοιπες γλώσσες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα εμπορικά συστήματα σύνθεσης φωνής. Τέλος, μια σημαντική επέκταση του συστήματος είναι η ενσωμάτωση μια μονάδα αναγνώρισης φωνής συνεχούς λόγου, η οποία θα δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να εισάγει φωνητικά τις επιλογές του μέσω μικροφώνου αντί για το πληκτρολόγιο. Το πρωτότυπο που θα προκύψει θα υποβληθεί σε έναν τελικό έλεγχο και αξιολόγηση από αντιπροσωπευτικούς χρήστες, οπότε θα είναι πλέον σε θέση να ενσωματωθεί στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης της βιβλιοθήκης. Η σύγχρονη τάση της καθολικής πρόσβασης καθιστά ένα τέτοιο σύστημα μια σημαντικότατη μονάδα ηλεκτρονικής πρόσβασης και διαχείρισης της πληροφορίας στο περιβάλλον των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.Τεκμήριο Το «άνοιγμα» των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών προς ειδικές κατηγορίες χρηστών: η περίπτωση των ΑΜΕΑ και των ατόμων με προβλήματα δυσλεξίας(2003-11-12) Γρηγοριάδου, Σοφία Π.; Κηπουρού, Αθανασία; Θεοδωρίδου-Σωτηρίου, ΛίλαΤα τελευταία χρόνια οι Βιβλιοθήκες, και ειδικότερα οι Ακαδημαϊκές, ‘’εκμεταλλευόμενες’’ τις δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες, μπορούν πλέον να επεκτείνουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες τους και σε ειδικές κατηγορίες χρηστών, όπως είναι τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑΜΕΑ) και τα άτομα με προβλήματα δυσλεξίας, που μέχρι σήμερα αδυνατούσαν να εξυπηρετήσουν λόγω της δυσκολίας πρόσβασης στο χώρο τους αλλά και στο υλικό τους. Το «άνοιγμα» όμως των βιβλιοθηκών και προς αυτή την κατηγορία χρηστών, δεν είναι κάτι που πετυχαίνεται εύκολα. Προϋποθέτει ειδικές γνώσεις και μελέτη των τρόπων κάλυψης των αναγκών αυτών των ατόμων, ανάλογα με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν (μειωμένης όρασης, κίνησης, ακοής, ομιλίας, μαθησιακής δυσκολίας κ.λπ.) Με το παρόν άρθρο, ύστερα από μία βιβλιογραφική επισκόπηση των ερευνητικών προσεγγίσεων και των πρακτικών που εφαρμόζονται διεθνώς για τα ΑΜΕΑ, επιχειρείται μια κατηγοριοποίηση των υπηρεσιών που μπορούν να προσφερθούν σε αυτούς τους χρήστες. Αναπτύσσονται δε αναλυτικά τρεις βασικές ενότητες: η άρση των φραγμών στις δυνατότητες χρήσης του Διαδικτύου (1), ο εμπλουτισμός της συλλογής με ειδικές κατηγορίες υλικού (2), η απόκτηση ειδικού τεχνικού εξοπλισμού (3). Ειδικότερα για τα άτομα με δυσλεξία, παρατίθενται τα διαθέσιμα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί από βιβλιοθήκες του εξωτερικού και διατυπώνονται συγκεκριμένες πρακτικές προτάσεις προσαρμογής, οργάνωσης και προσανατολισμού τους στο χώρο της βιβλιοθήκης. Δεν αρκεί όμως μόνο η κατάλληλη κτιριακή υποδομή, ο εμπλουτισμός των συλλογών και η προμήθεια ειδικού τεχνικού εξοπλισμού. Οι προσαρμογές στη νομοθεσία, η εκπαίδευση των βιβλιοθηκονόμων και η έκδοση συγκεκριμένων οδηγιών, θεωρούνται απαραίτητες διοικητικές δράσεις που θα υποβοηθήσουν στην παροχή αυτών των “ειδικών” υπηρεσιών. Συμπερασματικά συνάγεται ότι η μέχρι σήμερα “υστέρηση “ των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών στην εξυπηρέτηση ειδικών κατηγοριών χρηστών, δεν οφείλεται στην έλλειψη ευαισθητοποίησης, αλλά κυρίως στην άγνοια των σύγχρονων υποστηρικτικών προσαρμοστικών τεχνολογιών και των τρόπων παροχής πρόσβασης στις πληροφορίες με εναλλακτικές μορφές και μεθόδους.Τεκμήριο Ελληνικές Βιβλιοθήκες και Αναγνωστήρια στην πόλη των Σερρών κατά την ύστερη Τουρκοκρατία(2003-11-12) Σαμσάρης, Πέτρος Κ.Η πόλη των Σερρών κατά τους τελευταίους αιώνες της τουρκοκρατίας παρουσίασε έντονη πνευματική δραστηριότητα και αποτέλεσε ένα από τα σπουδαιότερα εκπαιδευτικά κέντρα του μακεδονικού ελληνισμού. Οι αυξημένες μορφωτικές ανάγκες επέβαλαν τη συγκρότηση σχολικών, αλλά και συλλογικών-δημόσιων βιβλιοθηκών, καθώς και αναγνωστηρίων. Η παλιότερη έμμεση μνεία για την ύπαρξη της προεπαναστατικής βιβλιοθήκης του Ελληνικού Σχολείου γίνεται κατά το β΄ τέταρτο του 18ου αι. σε σημείωμα του μητροπολίτη Γαβριήλ (1735-1754), που καταγράφηκε στο χαμένο σήμερα «αρχαίο» κώδικα της Μητρόπολης Σερρών. Από τον πολύτιμο αυτόν κώδικα πληροφορούμαστε επιπροσθέτως για την οργάνωση της βιβλιοθήκης του Σχολείου, λίγα χρόνια μετά την έναρξη της ελληνικής Επανάστασης, από το σχολάρχη Αργύριο Παπαρίζο, ο οποίος διέθεσε ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για την αγορά βιβλίων (1828). Για τον εμπλουτισμό της βιβλιοθήκης με τα απαραίτητα διδακτικά συγγράμματα ενδιαφέρθηκε αργότερα (1837-1843) και ο σοφός επιχώριος δάσκαλος Εμμανουήλ Φωτιάδης. Το δεύτερο ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της πόλης, που αποτελεί εξέλιξη του πρώτου και για το οποίο διαθέτουμε περισσότερες πληροφορίες για την πλούσια βιβλιοθήκη του, είναι το ιστορικό εξατάξιο Γυμνάσιο (αναγνωρισμένο από το έτος 1884). Διατελέσαντες σε αυτό γυμνασιάρχες επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καταγραφή των χειρογράφων της συλλογής, που ορισμένα από αυτά ανάγονταν στη βυζαντινή περίοδο. Αξιόλογη επίσης υπήρξε η βιβλιοθήκη του Διδασκαλείου Αρρένων, του πρώτου στην υπόδουλη Ελλάδα, που είχε ιδρυθεί το έτος 1872 από το «Μακεδονικό Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Σερρών» (1870), καθώς και η δεύτερη του ίδιου συλλόγου για δημόσια χρήση. Η τελευταία διέθετε βιβλιοφύλακα και το έντυπο υλικό της ήταν ταξινομημένο με υποδειγματικό για την εποχή εκείνη τρόπο. Τα μοναδικά γνωστά από τις πηγές αναγνωστήρια «προσιτά τοις πάσι», που λειτούργησαν στην πόλη των Σερρών, με διάθεση στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό λαϊκών ενημερωτικών ή τερπνών εντύπων, κυρίως περιοδικών και εφημερίδων, ήταν αυτά των τριών συλλόγων, του «Μακεδονικού Φιλεκπαιδευτικού» (1870), της «Ουρανίας» (1874) και της Λέσχης των Σερρών (πριν από το 1903). Το μεγαλοπρεπές επίσης κτίριο του ομίλου «Ορφέα» (1905), περιλάμβανε, εκτός από την κεντρική αίθουσα θεάτρου, τρεις μεγάλους χώρους για τη διδασκαλία μουσικής και δραματικής απαγγελίας, αλλά και για τη στέγαση βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου. Οι γνώσεις μας για τις ιστορικές βιβλιοθήκες και αναγνωστήρια της μαρτυρικής αρχαίας αυτής μακεδονικής πόλης θα ήταν σήμερα επαρκέστερες, αν το ευαίσθητο υλικό των συλλογών τους δεν είχε παραδοθεί δύο φορές στις φλόγες των ολέθριων πυρκαγιών (1849, 1913), που αφάνισαν ολοσχερώς το ελληνικό τμήμα της, ή ακόμη αν τα εναπομείναντα γραπτά πνευματικά της αγαθά είχαν γλιτώσει από τις δηώσεις και τις καταστροφές των Βόρειων γειτόνων μας.Τεκμήριο Ελληνικές Δημόσιες Βιβλιοθήκες: από την ανάπτυξη συλλογών στην εξυπηρέτηση του κοινού: μια πρώτη θεώρηση του νέου τοπίου(2003-11-12) Τροχόπουλος, Γιάννης Ισ.Στο πλαίσιο της Κοινωνίας της Πληροφορίας, οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες συνεργάζονται με Μουσεία, Αρχεία και άλλους φορείς σε τοπικό επίπεδο, στην κατεύθυνση καλύτερης εξυπηρέτησης του πολίτη. Αυτό το φαινόμενο συναντάται κυρίως στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Στην Ελλάδα, αντίστοιχα, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μία πιο ενεργητική παρουσίας των Βιβλιοθηκών σε τοπικό επίπεδο. Πόσο απέχουν οι προθέσεις από την πραγματικότητα; τι ζητάει το κοινό από μία Δημόσια Βιβλιοθήκη; όλο και περισσότερο η συζήτηση για τις Βιβλιοθήκες στρέφεται λοιπόν στις υπηρεσίες, τις οποίες αυτές μπορούν και πρέπει να προσφέρουν. Αυτή η αλλαγή τοπίου χρειάζεται να υποστηριχθεί από νέα ανθρώπινα και εικονικά δίκτυα έτσι ώστε να σταθεροποιηθεί το πλαίσιο για την περαιτέρω ανάπτυξη των βιβλιοθηκών και να δρομολογηθούν οι εξελίξεις για συνέργιες σε τοπικό επίπεδο. ‘Ένα τέτοιο δίκτυο, σε πανευρωπαϊκό δίκτυο θα περιγραφεί και μερικά παραδείγματα/δράσεις Δημοσίων βιβλιοθηκών θα δώσουν μία καλύτερη εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης και των μελλοντικών εξελίξεων.Τεκμήριο Προδιαγραφές συγγραφής και υποβολής ηλεκτρονικών μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών(2003-11-12) Κουλούρης, Αλέξανδρος; Καπιδάκης, ΣαράντοςΗ γκρίζα βιβλιογραφία, συμπεριλαμβανομένων των μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών, αποτελεί μια ιδιαίτερη μορφή μη δημοσιευμένου συνήθως υλικού και η γνώση της είναι πολύ σημαντική για ολόκληρη την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα. Όμως, η έντυπη γκρίζα βιβλιογραφία σπάνια γίνεται ευρέως γνωστή, διότι λίγοι γνωρίζουν την παραγωγή της. Ακόμη και όταν είναι γνωστή, η πρόσβαση στα έντυπα αντίγραφα δεν είναι πάντα εύκολη. Βεβαίως, υπάρχουν προσπάθειες συγκέντρωσης της γκρίζας βιβλιογραφίας – συγκέντρωση διδακτορικών στο ΕΚΤ ή διαφόρων ελληνικών πανεπιστημίων – όπου γίνεται ευρύτερα γνωστή, κυρίως όταν διατίθεται και ηλεκτρονικά. Στη διεθνή επιστημονική κοινότητα υπάρχουν πρωτοβουλίες για κατάθεση, συγκέντρωση και διάθεση της γκρίζας βιβλιογραφίας σε ηλεκτρονική μορφή. Η πιο σημαντική είναι αυτή των ηλεκτρονικών μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών (Electronic Theses and Dissertations – ETDs). Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε από το πανεπιστήμιο του Virginia Tech – όπου ήταν το πρώτο πανεπιστήμιο που από το 1997 θεσμοθέτησε την ηλεκτρονική κατάθεση των μεταπτυχιακών και διδακτορικών εργασιών – και κατέληξε στη δημιουργία ενός δικτύου (Networked Digital Library of Theses and Dissertations – NDLTD) 183 μελών (159 Πανεπιστημίων και 24 Ιδρυμάτων) που συγκεντρώνουν και διαθέτουν ηλεκτρονικά τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές εργασίες τους. Ουσιαστικά κατέληξε στη δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής βιβλιοθήκης ηλεκτρονικών μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών από 183 μέλη, ή αλλιώς ενός ενιαίου Συλλογικού Καταλόγου σε σύνδεση με το ψηφιακό περιεχόμενο. Η ηλεκτρονική υποβολή και διάθεση των μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών γίνεται πολύ λειτουργικότερη με τη χρήση κατάλληλων προδιαγραφών. Οι προδιαγραφές αφορούν στο τρόπο συγγραφής και κατάθεσης – ηλεκτρονικής υποβολής αυτών των εργασιών. Μια σημαντική πρωτοβουλία για τη δημιουργία προδιαγραφών αποτελεί ο οδηγός της UNESCO για τη δημιουργία ηλεκτρονικών μεταπτυχιακών και διδακτορικών εργασιών (UNESCO Guide for Creating Electronic Theses and Dissertations). Ο οδηγός αυτός, έχει ως στόχο τη δημιουργία ενοποιημένων προδιαγραφών συγγραφής και κατάθεσης – ηλεκτρονικής υποβολής των ETDs, που θα εφαρμόζονται στα πανεπιστήμια που συμμετέχουν στο NDLTD, καθώς επίσης και σε όποια ερευνητικά έργα και προγράμματα αφορούν τα ETDs. Ο τελικός στόχος αυτού του οδηγού είναι οι φοιτητές από όλα τα πανεπιστήμια να δημιουργούν ηλεκτρονικά μεταπτυχιακά και διδακτορικά με παρόμοια εμφάνιση αλλά κυρίως με παρόμοια δόμηση του περιεχομένου τους, ώστε να είναι ευκολότερα εντοπίσιμα και προσβάσιμα, ανεξάρτητα του περιβάλλοντος που αυτά δημιουργούνται. Επίσης, ο οδηγός αυτός βοηθάει στη βελτίωση της ποιότητας του ηλεκτρονικού περιεχομένου και στη διάδοση της γκρίζας βιβλιογραφίας. Αναλύουμε τα κύρια σημεία αυτού του οδηγού που είναι σχετικά με τη συγγραφή διατριβών – όπου οι βιβλιοθήκες θα πρέπει να βοηθήσουν στην εφαρμογή τους – δείχνοντας πως μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός πλαισίου υποδομής από τα πανεπιστήμια για την ηλεκτρονική δημοσίευση και τις ψηφιακές βιβλιοθήκες. Επίσης, πως μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για το βιβλιογραφικό έλεγχο του ηλεκτρονικού περιεχομένου. Πως μπορεί να προάγει τη διάχυση της γνώσης που παρέχεται μέσω της γκρίζας βιβλιογραφίας και τη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων η οποία θα διαπερνά τις χώρες και τα σύνορα. Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι η δημιουργία ενός παγκόσμιου βιώσιμου προγράμματος, για τη διάχυση της γνώσης σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένου της επιστήμης, της τεχνολογίας και του πολιτισμού. Τέλος, επικεντρωνόμαστε και στο πως αυτός ο οδηγός μπορεί να αποτελέσει το μοχλό που θα ενεργοποιήσει διαδικασίες δημιουργίας και ηλεκτρονικής υποβολής γκρίζας βιβλιογραφίας στα ελληνικά πανεπιστήμια.Τεκμήριο Μια αποτελεσματική ενσωμάτωση των εργαλείων ΤΠΕ στο μαθησιακό περιβάλλον: η περίπτωση του τμήματος μηχανολογίας του ΤΕΙ Πάτρας(2003-11-12) Καπλάνης, Σωκράτης; Κωστούλας, Αχιλλέας Γ.; Μενάγιας, ΚωνσταντίνοςΣτην παρούσα εργασία παρουσιάζεται , η προσπάθεια του Τμήματος Μηχανολογίας του ΤΕΙ Πάτρας για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου μαθησιακού περιβάλλοντος μεικτού τύπου. Με τον όρο αυτό εννοείται ένα περιβάλλον, το οποίο αποτελείται αρχικά από συμβατικά στοιχεία –εργαλεία και στο οποίο εισάγεται συστηματικά μαθησιακό υλικό τύπου e-learning που θα είναι διαθέσιμο τόσο στους φοιτητές όσο και στα μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού αλλά και στους επισκέπτες της συγκεκριμένης σελίδας. Ο στόχος του σχεδίου αυτού είναι να αυξηθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα στην μάθηση προσφέροντας προς τούτο στους φοιτητές ειδικά σχεδιασμένα εργαλεία τα οποία να προσαρμόζονται στα ενδιαφέροντα, στις απαιτήσεις και τις δεξιότητες των μαθητευομένων καλλιεργώντας τους παράλληλα και το ταλέντο για έρευνα. Στην εργασία αυτή θα παρουσιασθούν δυο τύποι ηλεκτρονικών εργαλείων: α. Η πλατφόρμα eclass στην οποία ο διδάσκων έχει «φορτώσει» μαθήματα, tests για τους φοιτητές, λεπτομέρειες για το πρόγραμμα ακόμη και παρουσιάσεις με το PowerPoint, ανακοινώσεις, συνομιλία, ομάδες εργασίας, εργασίες που μπορεί να «ανεβάσει» ο φοιτητής για τον καθηγητή του κλπ. β. Μια ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, η οποία παρέχει πληροφορίες για: 1.άλλα sites που σχετίζονται με τα μαθήματα 2. άλλα ηλεκτρονικά βιβλία σχετικά με τα αντικείμενα του ηλεκτρονικού μαθήματος 3. σχετικά λογισμικά που έχουν αναπτυχθεί και είναι δωρεάν για χρήση 4.την Ευρωπαϊκή πολιτική και τα ζητήματα Διαχείρισης των βασικών μεγεθών 5. περιλαμβάνει ερωτήσεις/απαντήσεις σχετικές με τα ζητήματα- αντικείμενα του μαθήματος που περιλαμβάνει η ηλεκτρονική βιβλιοθήκη και μια σειρά από παράθυρα τα οποία εμφανίζονται μέσω κλικ σε κύριες εκφράσεις σχετιζόμενες με τα αντικείμενα του μαθήματος, καθώς και 6. ηλεκτρονικό «ψαχτήρι» που είναι διαθέσιμα σε αυτήν την πλατφόρμα. Η εργασία τέλος, περιγράφει αναλυτικά τις ανωτέρω δυο μεθόδους προσέγγισης ηλεκτρονικής μάθησης και ερευνά την αποδοχή των από τα μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού και τους φοιτητές καθώς τις απαιτήσεις και προϋποθέσεις που αμφότερα τα δυο αυτά εργαλεία θέτουν.Τεκμήριο Συλλογικός κατάλογος-Πορεία υλοποίησης(2003-11-12) Βουγιουκλής, Γιώργος; Τσιμπόγλου, ΦίλιπποςΗ δημιουργία του Συλλογικού Καταλόγου (ΣΚ) αποφασίστηκε από το έργο «Δικτύωση Βιβλιοθηκών Ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» του ΕΠΕΑΕΚ Ι. Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκε ομάδα εργασίας (ΟΕ) για τη μελέτη δημιουργίας ΣΚ και τη σύνταξη προδιαγραφών. Αναπτύχθηκε προβληματισμός σχετικά με το θέμα της επιλογής της αρχιτεκτονικής του ΣΚ μεταξύ του τύπου του νοητού / κατανεμημένου καταλόγου και του τύπου του φυσικού συλλογικού καταλόγου. Η ΟΕ κατέγραψε την υπάρχουσα κατάσταση στις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες (ΑΒ), πραγματοποίησε βιβλιογραφικές έρευνες, ήρθε σε επαφή με ειδικούς από το διεθνή χώρο, αξιολόγησε τα θετικά και αρνητικά κάθε τύπου, στάθμισε τις δυσκολίες αλλά και τις προσδοκίες και αφού κατέληξε στον τύπο του κεντρικού συλλογικού καταλόγου συνέταξε τις βασικές βιβλιογραφικές και τεχνικές προδιαγραφές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ΟΕ προβλέπονταν α) δημιουργία Κεντρικού (φυσικού) ΣΚ, «υποτελούς» τύπου, δηλαδή με τροφοδότηση από τις εγγραφές των τοπικών βιβλιοθηκών, β) η χρησιμοποίηση υπάρχοντος λογισμικού με ανάπτυξη επιπρόσθετων προγραμμάτων, γ) ορισμός δύο φάσεων υλοποίησης, φάση Α: Συγκρότηση και ομογενοποίηση αρχικής βάσης δεδομένων συλλογικού καταλόγου, και φάση Β. Κανονική λειτουργία και ενημέρωση του συλλογικού καταλόγου. Επιπλέον, ορίστηκαν τα ελάχιστα επίπεδα βιβλιογραφικής εγγραφής, προτάθηκαν μέθοδοι και εργαλεία για την καθιέρωση θεμάτων και ονομάτων, εξετάστηκαν τα ζητήματα γλώσσας θεμάτων, τοπικών δεδομένων, κανόνες-προϋποθέσεις για ενιαία αντιμετώπιση ορισμένων κατηγοριών έργων, θέματα προς εκπαίδευση των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκονόμων και η δημιουργία οργανισμού για την υλοποίηση και συνέχεια του Συλλογικού Καταλόγου. Το έργο της υλοποίησης του Συλλογικού Καταλόγου εντάχθηκε στο ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ. Με βάση τις επιλογές και τις προδιαγραφές της ΟΕ εγκαταστάθηκε ο εξοπλισμός στον ειδικά αφιερωμένο χώρο του νέου κτιρίου της Βιβλιοθήκης του ΕΜΠ. Επιλέχθηκε το λογισμικό ADVANCE της Geac, το οποίο εγκαταστάθηκε από την Εταιρία ELiDOC. Αποστάλθηκαν ερωτηματολόγια και μελετήθηκαν τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τις βιβλιοθήκες. Ζητήθηκαν δείγματα 10.000 εγγραφών για δοκιμές από αντιπροσωπευτικές βιβλιοθήκες διαφόρων προγραμμάτων, χαρακτηροσυνόλων, και μορφότυπων. Η ELiDOC ανέπτυξε προγράμματα μετατροπής των διαφορετικών κωδικοποιήσεων των χαρακτηροσυνόλων, της δομής των δεδομένων από USMARC σε UNIMARC και των πληροφοριών αντιτύπων. Πραγματοποιήθηκαν οι απαραίτητες αλλαγές στο βασικό λογισμικό για την προσαρμογή του στις απαιτήσεις του ΣΚ και εκπαιδεύτηκαν οι βιβλιοθηκονόμοι του ΣΚ στη λειτουργία του ADVANCE. Η επιτροπή Σχεδίασης – Παραμετροποίησης του ΣΚ σύνταξε σχέδιο σεναρίου ενημέρωσης και λειτουργικών προδιαγραφών για την εισαγωγή των εγγραφών. Με βάση αυτό αναπτύχθηκε από την εταιρία GEAC Γαλλίας ειδικό πρόγραμμα διαχείρισης των εγγραφών του ΣΚ. Αξιοποιήθηκε η τεχνογνωσία της συμμετοχή της στην κοινοπραξία σύνταξης μελέτης για δημιουργία ΣΚ των Γαλλικών ΑΕΙ και την υλοποίηση του ΣΚ των Γαλλικών Δημοτικών Βιβλιοθηκών. Διαμορφώθηκε ο βασικός αλγόριθμος ταύτισης και ενοποίησης εγγραφών και ο αλγόριθμος διαχείρισης των πληροφοριών αντιτύπων (holdings). Έγιναν οι πρώτες δοκιμές ενοποίησης βιβλιογραφικών εγγραφών και ελέγχθηκε μέρος της λειτουργία των αλγορίθμων που είχαν αναπτυχθεί. Στο διάστημα που ακολούθησε ολοκληρώθηκε και ο αλγόριθμος ενοποίησης των θεμάτων. Παράλληλα μέσω της Οριζόντιας Δράσης πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια σε διάφορες πόλεις σε καταλογογράφους από όλες τις βιβλιοθήκες σε θέματα γενικότερα και όχι στενά του ΣΚ. Ακολούθησαν ολοκληρωμένες δοκιμές και βελτιώσεις κυρίως στον αλγόριθμο ταύτισης. Τον Μάιο του 2003 η υλοποίηση του έργου ανατέθηκε σε συντονιστή. Συντάχθηκε σχέδιο ενεργειών για την επίσπευση της υλοποίησης, σε τρία επίπεδα: τεχνικό, διαδικαστικό, υποστηρικτικό. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στην οριστική διαμόρφωση των αλγορίθμων. Ολοκληρώθηκαν οι συστηματικές δοκιμές όλων των αλγορίθμων σε τρία στάδια: α) με μικρό αριθμό ελεγχόμενων δεδομένων σε όλες τις λειτουργίες: εντοπισμού-ταύτισης διπλών εγγραφών, εισαγωγή μοναδικών, δημιουργία αρχείου θεωρούμενων διπλών, ενοποίηση διπλών εγγραφών, σύγκριση μεταξύ διπλών και επιλογή κύριας εγγραφής, διαχείριση θεμάτων διπλών εγγραφών, διαχείριση αντιτύπων διπλών εγγραφών, β) με μεγαλύτερα αρχεία και ποικιλία περιπτώσεων γ) σε οιονεί πραγματικές συνθήκες με μεγάλα αρχεία τριών καταλόγων. Αποφασίστηκε η παρεμβολή ενός σταδίου εσωτερικού ελέγχου (αυτοέλεγχος των προς ένταξη καταλόγων) και η εξατομικευμένη χρήση αρθρωμάτων (modules) του αλγορίθμου για κάθε περίπτωση. Ετοιμάστηκε πίνακας οδηγιών με λεπτομερή βήματα για τους βιβλιοθηκονόμους των βιβλιοθηκών και της ομάδας ΣΚ. Ομαδοποιήθηκαν όλα τα ευρήματα των δοκιμών για να προωθηθούν στις Διαρκείς Επιτροπές θεματικής και περιγραφικής καταλογογράφησης για σύνταξη οδηγιών. Προγραμματίστηκε η δημιουργία ιστότοπου του ΣΚ. Παραγγέλθηκαν τα αρχεία καθιερωμένων θεμάτων και ονομάτων από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου για εξ αποστάσεως πρόσβαση από όλες τις βιβλιοθήκες μέλη του ΣΚ και ολοκληρώθηκε η προετοιμασία διάθεσης των καθιερωμένων όρων της Εθνικής Βιβλιοθήκης από τον ιστότοπο του ΣΚ. Η δημιουργία ενός ΣΚ δεν είναι μόνον τεχνικό ζήτημα. Όπως πρόβλεψε η ΟΕ θα χρειαστεί μια νομική οντότητα που θα εξασφαλίσει τη συνέχεια και τη βιωσιμότητά του. Όμως αυτό δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί απομονωμένα από τις άλλες συνεργατικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα την ίδια περίοδο στον ίδιο χώρο (π.χ. HEAL-Link). Πρέπει να αρχίσει σοβαρά η συζήτηση για την θεσμική κατοχύρωση των προσπαθειών, των επιτευγμάτων και των προσδοκιών τόσων ανθρώπων.Τεκμήριο Η χρήση των ηλεκτρονικών πηγών πληροφόρησης στις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης(2003-11-12) Εκίζογλου, Παναγιώτα; Ασδέρη, Στυλιανή; Γαρουφάλλου, ΕμμανουήλΟι Ηλεκτρονικές Πηγές Πληροφόρησης αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της συλλογής των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών. Η παρουσία τους στο χώρο αυτό συνέβαλε στην ταχύτερη τέλεση των βιβλιοθηκονομικών εργασιών, την άμεση παροχή πληροφοριών στο κοινό αλλά και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών στις βιβλιοθήκες. Η είσοδος των Ηλεκτρονικών Πηγών Πληροφόρησης στις ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες καθυστέρησε σε σχέση με το εξωτερικό, λόγω μιας σειράς προβλημάτων που αντιμετώπιζαν οι βιβλιοθήκες όπως π.χ. έλλειψη οικονομικών πόρων, εξειδικευμένου προσωπικού και πολιτικής βούλησης από τα ιδρύματα. Καθοριστικό παράγοντα στον εκσυγχρονισμό των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών αποτέλεσε το πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ, καθώς δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη και εφαρμογή των ηλεκτρονικών πηγών. Η εισήγηση αυτή παρουσιάζει τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη στους βιβλιοθηκονόμους των τριών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της Θεσσαλονίκης. Σκοπός της έρευνας ήταν να συγκεντρώσει στοιχεία γύρω από τη χρήση των Ηλεκτρονικών Πηγών από τους βιβλιοθηκονόμους, την εκπαίδευσή τους στις πηγές αυτές και την επίδραση τόσο της χρήσης όσο και της εκπαίδευσης στη βιβλιοθηκονομική εργασία. Ειδικότερα, εξετάστηκαν οι δυνατότητες πρόσβασης στις Ηλεκτρονικές Πηγές Πληροφόρησης που παρείχαν οι βιβλιοθήκες τόσο στο προσωπικό όσο και στο κοινό, αλλά και η συχνότητα χρήσης της εκάστοτε ηλεκτρονικής πηγής από τους βιβλιοθηκονόμους. Επίσης, διερευνήθηκε η εκπαίδευση που είχαν λάβει οι εργαζόμενοι στις ηλεκτρονικές πηγές, η ανάγκη τους για περαιτέρω εκπαίδευση, αλλά και η ύπαρξη και το είδος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που προσφέρονταν στους χρήστες των βιβλιοθηκών αυτών. Για την επίτευξη του στόχου της έρευνας επιλέχθηκε η μέθοδος του ερωτηματολογίου, το οποίο διανεμήθηκε σε 163 βιβλιοθηκονόμους. 78.5% βιβλιοθηκονόμοι ανταποκρίθηκαν στην έρευνα. Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι οι βιβλιοθηκονόμοι χρησιμοποιούν ένα μεγάλο αριθμό ηλεκτρονικών πηγών από τις οποίες ο Ηλεκτρονικός Κατάλογος (OPAC) και το Διαδίκτυο χρησιμοποιούνταν περισσότερο, ενώ τα Ηλεκτρονικά Περιοδικά και τα Multimedia/CD-ROMs είχαν τη μικρότερη χρήση. Όσον αφορά στην εκπαίδευση, οι πηγές στις οποίες είχε εκπαιδευτεί η πλειοψηφία των βιβλιοθηκονόμων ήταν ο Ηλεκτρονικός Κατάλογος και ο Παγκόσμιος Ιστός. Η παρούσα εισήγηση αναπτύσσει και σχολιάζει κριτικά τα αποτελέσματα της έρευνας καθώς και επιχειρεί μια συγκριτική εξέταση της χρήσης των ηλεκτρονικών πηγών σε σχέση με την εκπαίδευσης των βιβλιοθηκονόμων στις πηγές αυτές.Τεκμήριο E-learning ανάπτυξη, δυνατότητες και εμπειρίες στην Ανώτατη Εκπαίδευση(2003-11-12) Νικητόπουλος, ΔιονύσιοςΟ όρος E-Learning χρησιμοποιείται για να περιγράψει μεθόδους εκπαίδευσης και εκμάθησης, με κύριο μέσο επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτικού και εκπαιδευομένου την τηλεπικοινωνιακή τεχνολογία. Για την επιτυχία και καταξίωση ενός συστήματος E-Learning πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι δυνατότητες που ανοίγονται από τη χρήση μιας τέτοιας εκπαιδευτικής μεθόδου. Στην διάρκεια αυτής της παρουσίασης θα αναφερθώ σε μερικούς από τους κυριότερους παράγοντες, που συντέλεσαν στην επιτυχημένη χρήση και ανάπτυξη της E-Learning υποδομής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Σύδνευ και μερικά ακόμα παραδείγματα από άλλα διεθνή πανεπιστήμια.Τεκμήριο Νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες της μονάδας ολικής ποιότητας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών(2003-11-12) Χαλαύτρη, Ευαγγελία; Παΐλας, ΙωάννηςΑπό τους σημαντικότερους στόχους της Μονάδας Ολικής Ποιότητας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΜΟΠΑΒ) είναι η συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων που αφορούν σε όλα τα χαρακτηριστικά των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, η παρουσίαση των στοιχείων αυτών με τρόπο όσο το δυνατό πιο κατανοητό και η σύνταξη και καθιέρωση Δεικτών Αποτίμησης και Αξιολόγησης των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, οι οποίοι να παρουσιάζουν την πορεία κάθε Βιβλιοθήκης σε ετήσια βάση. Η συλλογή των στατιστικών αυτών στοιχείων έως τώρα γινόταν με την αποστολή δύο ετησίων ερωτηματολογίων: του ερωτηματολογίου Συλλογής Στατιστικών Στοιχείων Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών και του ερωτηματολογίου Ηλεκτρονικών Πηγών και Χρήσης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών Πληροφόρησης Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Κατανοώντας όμως την αναγκαιότητα καθορισμού μιας συγκεκριμένης διαδικασίας συλλογής στοιχείων που να εξασφαλίζει τη μείωση του χρόνου αποστολής των ερωτηματολογίων αλλά και του χρόνου επεξεργασίας των στατιστικών δεδομένων που λαμβάνονται, κρίθηκε σκόπιμη η αυτοματοποίηση της παραπάνω διαδικασίας αξιοποιώντας τις δυνατότητες επικοινωνίας του Διαδικτύου. Ακολουθώντας το παράδειγμα αντίστοιχων ευρωπαϊκών στατιστικών προγραμμάτων, όπως είναι του LIBECON2000, η ΜΟΠΑΒ προέβη στη δημιουργία μιας παρόμοιας Βάσης Στατιστικών Δεδομένων για την καταχώρηση των στοιχείων που σχετίζονται με τις δραστηριότητες των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Η πρόσβαση κάθε Ακαδημαϊκής Βιβλιοθήκης στη βάση δεδομένων γίνεται μέσω της ιστοσελίδας της ΜΟΠΑΒ (http://www.mopab.gr). Η καθιέρωση της συγκεκριμένης διαδικασίας μεταβάλλει τον τρόπο λειτουργίας της ΜΟΠΑΒ, εφ΄ όσον αλλάζει ριζικά τον τρόπο συλλογής και παρουσίασης των στατιστικών στοιχείων. Επιπλέον παρέχονται οι δυνατότητες για interactive υπηρεσίες και εποικοδομητικής επικοινωνίας των μελών της με τις επιμέρους Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες. Συγκεκριμένα, το νέο σύστημα: • Μειώνει κατά πολύ το χρόνο και την εργασία που χρειάζονται για τη συλλογή των στατιστικών στοιχείων • Συντελεί στην έγκαιρη αντιμετώπιση των τυχών σφαλμάτων • Προσφέρει ευελιξία στη διαχείριση των δεδομένων • Συμβάλλει στην ταχύτερη παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης Στατιστικών Στοιχείων Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών Συνοπτικά, στην παρούσα εισήγηση: • Περιγράφονται οι υπηρεσίες, οι οποίες θα παρέχονται από τη ΜΟΠΑΒ στις Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες • Γίνεται περιγραφή της βάσης δεδομένων της ΜΟΠΑΒ όσον αφορά τη δομή, την οργάνωση και τον τρόπο λειτουργίας της • Δίνονται οι απαραίτητες οδηγίες και οι κατευθυντήριες γραμμές για τον τρόπο σύμφωνα με τον οποίο μπορεί κάθε Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη να έχει πρόσβαση στη βάση δεδομένων, προκειμένου για την καταχώρηση των στοιχείων της.Τεκμήριο Δημιουργία βάσης δεδομένων για κτίρια σε δομή Unimarc(2003-11-12) Τοράκη, Κατερίνα; Χατζηνικολάου, Φραντζέσκα; Βουγιουκλής, Γιώργος; Κούτρας, ΓιώργοςΗ Μονάδα Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης του ΤΕΕ, στo πλαίσιo δημιουργίας ψηφιακών Βάσεων Δεδομένων, αποφάσισε να αξιοποιήσει τα δεδομένα που είχε σχετικά με διάφορα ιστορικά και άλλα ενδιαφέροντα κτίρια. Σε πρώτη φάση, καταγράφονται τα κτίρια της Αττικής μόνο. Τα στοιχεία των κτιρίων και ένα μέρος των φωτογραφιών προέρχονται από βιβλία και περιοδικά που διαθέτει η βιβλιοθήκη του ΤΕΕ. Στη συνέχεια, για κάθε εγγραφή κτιρίου συσχετίζονται όλες οι μελέτες και τα άρθρα που αφορούν το εν λόγω κτίριο. Τα στοιχεία που περιλαμβάνει η Βάση Δεδομένων προέκυψαν μετά από μελέτη αντίστοιχων Βάσεων του εξωτερικού, είτε προσβάσιμες από το διαδίκτυο είτε από βιβλιογραφικές αναφορές. Για κάθε κτίριο, καταγράφεται η ονομασία του, οι δημιουργοί (αρχιτέκτονες και άλλοι), ο αρχιτεκτονικός ρυθμός, τα υλικά κατασκευής, ο δήμος, η συνοικία και η ακριβής διεύθυνση και θεματικοί όροι. Επίσης υπάρχουν εκτεταμένες σημειώσεις αρχιτεκτονικού και ιστορικού περιεχομένου. Η δομή της εγγραφής είναι σε UNIMARC. Έγινε προσπάθεια αντιστοίχισης των παραπάνω πληροφοριών που περιγράφουν ένα κτίριο με τα αντίστοιχα πεδία του UNIMARC ή με τα πλέον «συγγενή», εάν δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση. Τελικά, για όλες τις πληροφορίες βρέθηκε αντίστοιχο πεδίο και δεν χρησιμοποιήθηκαν τοπικά πεδία 9ΧΧ. Για τη δημιουργία της Βάσης Κτιρίων, χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα της βιβλιοθήκης του ΤΕΕ, ADVANCE ver. 6.7.15 της Geac. Δημιουργήθηκε μία αυτόνομη Βάση αποκλειστικά για τα κτίρια. Έγιναν ειδικές τροποποιήσεις στα ευρετήρια και αντιστοίχηση αυτών με ευρετήρια του Z39.50. Το σύστημα διεπαφής τροποποιήθηκε επίσης, ώστε σε κάθε εγγραφή, να εμφανίζονται απ’ ευθείας οι εικόνες των κτιρίων ως μικρά εικονίδια (thumbnails) και όχι ως υπερσυνδέσεις επάνω στο πεδίο 856. Μαζί με τα εικονίδια, εμφανίζεται και η αντίστοιχη λεζάντα (υποπεδίο z). Μια σημαντική τροποποίηση των ευρετηρίων αφορούσε τον ευρετηριασμό της λεζάντας, η οποία τώρα είναι αναζητήσιμη. Η Βάση Δεδομένων των Κτιρίων είναι προσβάσιμη από το διαδίκτυο μέσω Z39.50 client, είτε στις ιστοσελίδες της διεύθυνσης http://opac.tee.gr.Τεκμήριο Εθνικές πολιτικές για εξ αποστάσεως βιβλιογραφική αναζήτηση και εκπαίδευση(2003-11-12) Αράχωβα, Tόνια; Καπιδάκης, ΣαράντοςΟ καθορισμός μιας εθνικής πολιτικής, δηλαδή μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής δημιουργίας και συντονισμού ενός οργανωτικού κέντρου - σχήματος σε εθνικό επίπεδο, συντελεί καθοριστικά στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στην ενίσχυση του έργου των βιβλιοθηκών μιας χώρας. Εμπεριέχει την κινητοποίηση πολλών φορέων, που εμπλέκονται στην περιοχή της γνώσης και συμβάλλουν με δικό του τρόπο ο καθένας στην άμεση, έγκαιρη και έγκυρη διευκόλυνση απομακρυσμένων χρηστών μέσα στο φιλικό περιβάλλον της διαδραστικότητας. Η εισήγηση θα εξετάσει πώς η Εθνική Βιβλιοθήκη του Καναδά, η Εθνική Βιβλιο- θήκη της Αυστραλίας, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου και η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βοστόνης, που πρωτοπορούν παγκοσμίως στην επινόηση συνεργατικών λύσεων με λειτουργική συνοχή και μελετημένη σύνδεση, υλοποιούν στο εθνικό βιβλιοθηκονομικό τους γίγνεσθαι, δύο από τις βασικότερες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, δηλαδή: α) την Ανοιχτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (e-learning) και β) τις υποστηρικτικές υπηρεσίες εξ αποστάσεως ψηφιακής αναζήτησης βιβλιογραφίας από ένα δίκτυο συνεργασίας βιβλιοθηκών και εξειδικευμένων βιβλιοθηκονόμων(e-reference). Η συλλογή των σχετικών πληροφοριών επετεύχθη, όσον αφορά τις δύο πρώτες, με την αποστολή όλου του σχετικού προγράμματος υλοποίησης από τους υπευθύνους των έργων και για τις δύο τελευταίες, με την προσωπική επίσκεψη και επιτόπια διεξοδικότατη ενημέρωση από τους αρμόδιους και με τη συλλογή υλικού. Οι ηλεκτρονικές πηγές έχουν πολλαπλασιαστεί, οι χρήστες χρειάζονται εκπαίδευση στην πλοήγηση για ακρίβεια, αποτελεσματική και έγκαιρη κάλυψη των αναγκών, αμεσότητα στην συνάφεια αναζητήσεων και παραπομπών. Οι βιβλιοθηκονόμοι, ειδικά, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν το ρόλο του μέντορα, ως εικονικοί ξεναγοί μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεδιάσκεψης. Η Εθνική Βιβλιοθήκη μέσα στα πλαίσια της διαδραστικότητας και της συνεργατικότητας με όλες τις βιβλιοθήκες σε εθνικό επίπεδο, και ειδικά με τις ακαδημαϊκές, ως επιστημονικούς φορείς της γνώσης, μπορεί να προωθήσει την εξυπηρέτηση των χρηστών προβάλλοντας την κοινωνική εθνική αποστολή τους. Ενσωματώνοντας την ψηφιακή τεχνολογία μέσα σε μία υπηρεσία αλληλεξάρτησης και αλληλόδρασης ο βιβλιοθηκονόμος της εθνικής, της δημόσιας, της πανεπιστημιακής, της βιβλιοθήκης του μουσείου, της πινακοθήκης, του κάθε ιδρύματος που παρέχει πληροφόρηση βιώνει τη “συνάντηση” με τον συνάδελφο και το χρήστη, εκπληρώνοντας με υπευθυνότητα το έργο του, τη διευκόλυνση πρόσβασης στη γνώση. Η πρόκληση για την ελληνική βιβλιοθηκονομική πραγματικότητα, με την κατάλληλη προσαρμογή στις ιδιαιτερότητές της, είναι εύλογη. Δεν θα πρέπει να μείνουμε πίσω. Μελετώντας τη δομή και τις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας, και λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ε τα ξένα παραδείγματα, μπορούμε να προχωρήσουμε σε προτάσεις, δράσεις και σχετικές πιλοτικές εφαρμογές.Τεκμήριο Info-λόγιο: περιοδική έκδοση της Βιβλιοθήκης του ΤΕΙ Σερρών(Βιβλιοθήκη ΤΕΙ Σερρών, 2007-01)Τεκμήριο Χαρτογράφηση των μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Συμβολή σε μία μεγάλη προσπάθεια(2007-01-15) Καρανικόλας, ΝικόλαςΤεκμήριο UNESCO-ICOMOS. Ο ρόλος τους στην ελληνική πολιτιστική πραγματικότητα(2007-01-15) Συμεωνίδης, ΠαύλοςΤεκμήριο H UNESCO και τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς (World Heritage List)(2007-01-15) Αγγελίδου, Ξανθίππη
- «
- 1 (current)
- 2
- 3
- »