Πολεοδομικές έρευνες στην πυρίκαυστο των Σερρών: οι μετασχηματισμοί των οικοδομικών νησίδων 61 & 62

Abstract

Η παρούσα δημοσίευση εξετάζει τις μεταλλαγές στις νησίδες 61 & 62 της πυρικαύστου των Σερρών, νησίδων με ιδιαίτερη ιστορική φόρτιση, μια και η μεν πρώτη φιλοξενεί το κτίριο του ιστορικού Συλλόγου «Ορφέας», η δε δεύτερη υποδέχτηκε και φιλοξένησε για πάνω από πενήντα χρόνια το κρατικό Νοσοκομείο Σερρών. Αποτελεί μια ακόμη περιπτωσιολογική μελέτη της “πυρικαύστου”, δηλαδή την περιοχής των Σερρών που καταστράφηκε κατά τον εμπρησμό του 1913 και επανασχεδιάστηκε το 1920 (νησίδες 1 έως 75), μια σειρά μελετών που επιχειρεί η συγγραφέας εδώ και χρόνια. Με βάση αρχειακή και βιβλιογραφική έρευνα σχολιάζονται, τόσο η θερινή σκηνή του Ορφέα (1906), μια στεγασμένη σκηνή με εντυπωσιακά νεοκλασικά στοιχεία, ενδεικτικό της αστικότητας αλλά και της προσπάθειας για ελληνικότητα στην περιοχή (που δεν υπάρχει πια), όσο και το εντυπωσιακό τριώροφο κτίριο γραφείων, που ανήγειρε το 1931 η κοινοπραξία Monks & Ulen, κτίριο που φιλοξένησε στη συνέχεια το Νοσοκομείο Σερρών (και είναι σήμερα εγκαταλελειμένο). Επιπλέον τεκμηριώνεται η διαδικασία σταδιακής επέκτασης του Νοσοκομείου στα γύρω οικόπεδα, μέσα από την συνδυαστική μελέτη του κτηματολογίου της πυρικαύστου (1914) και μεταγενέστερων συμβολαίων. Μια σειρά χαρτών, που έχουν ως υπόβαθρο την αποτύπωση του 1925 και επεξηγούν χωροχρονικά τους μετασχηματισμούς των δύο νησίδων, καθώς και η δημοσίευση των σχεδίων του κτιρίου της Monks & Ulen αποτελούν πρωτότυπη συμβολή στην έρευνα της ιστορίας της πόλης των Σερρών.